Υπάλληλος ή Μπλοκάκι; Τι να επιλέξω;

Υπάλληλος ή Μπλοκάκι; Τι να επιλέξω;

Είναι πλέον γεγονός ότι η ραγδαία αύξηση της τεχνολογίας , της πληροφορικής αλλά και των μεθόδων επικοινωνίας , σε συνδυασμό με τις αυξημένες ασφαλιστικές εισφορές της μισθωτής εργασίας , φέρνουν στο προσκήνιο ολοένα και περισσότερο το «μπλοκάκι» ως έναν τρόπο συνεργασίας μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου. Ή μήπως καλύτερα μεταξύ «προσφέρων την υπηρεσία / το έργο» και «παρέχων την υπηρεσία / το έργο»;

Αν είμαι «μπλοκάκιας» , θεωρούμαι εργαζόμενος;

Αρχικά , θα πρέπει να διασαφηνίσουμε ότι υπάρχουν 2 περιπτώσεις μπλοκάκια (Νόμος 4387/2016 , Άρθρο 39 , Παράγραφος 9) :

• Η πρώτη περίπτωση , όπου τις ασφαλιστικές εισφορές αποδίδει ο εργοδότης (εάν ο μπλοκάκιας απασχολείται σε έως το πολύ 2 φυσικά ή νομικά πρόσωπα)
• Η δεύτερη περίπτωση , όπου τις ασφαλιστικές εισφορές αποδίδει ο μπλοκάκιας (εάν απασχολείται σε 3 ή περισσότερα φυσικά ή νομικά πρόσωπα)

Και στις δύο περιπτώσεις , το πλαίσιο συνεργασίας διέπεται από ένα ιδιωτικό συμφωνητικό ή μία σύμβαση έργου , εν αντιθέσει με την εξαρτημένη εργασία – υπαλληλική σχέση , όπου το πλαίσιο συνεργασίας διέπεται από την σύμβαση εξαρτημένης εργασίας. Και στις δύο περιπτώσεις μπλοκάκια , επομένως , οι όροι του συμφωνητικού αλλά καιτα όρια συνεργασίας (χρονικά , οικονομικά , πραγματικά) θεωρούνται κρίσιμης σημασίας για το εάν ο μπλοκάκιας θεωρείται εν τέλει εργαζόμενος.

Η πρώτη περίπτωση θα λέγαμε ότι έχει μεγαλύτερο βαθμό εξάρτησης (έως 2 εργοδότες) και έχει περισσότερο τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά μίας μισθωτής εργασίας , σε μία πιο ευέλικτη μορφή , ως προς το ασφαλιστικό κομμάτι. Ωστόσο , είναι πολύ λεπτή αυτή η διαχωριστική γραμμή και δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις , όπου ασάφειες-παραλείψεις στο συμφωνητικό ή κακοί χειρισμοί των αντισυμβαλλομένων να έχουν οδηγήσει στην νομική επίλυση των διαφορών.

Σε ενδεχόμενο ύπαρξης αμφισβήτησης , οι δικαστηριακές νομολογίες , όπως έχει αποδειχθεί κατά το παρελθόν , τείνουν να παίρνουν το μέρος των εργαζόμενων , εξετάζοντας πάντοτε τα πραγματικά γεγονότα. Αναφερόμαστε φυσικά στο μείζων θέμα που δεν είναι άλλο από την θεμελίωση του δικαιώματος για αποζημίωση απόλυσης.

Η δεύτερη περίπτωση (απασχόληση σε >3 φυσικά ή νομικά πρόσωπα) έχει κυρίως τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά της ανεξάρτητης συνεργασίας , κυρίως λόγω της ευελιξίας του μπλοκάκια να απασχολείται σε περισσότερα πρόσωπα. Με άλλα λόγια , η ερμηνεία του νόμου θέτει την ύπαρξη αυτασφάλισης ως την κυριότερη αιτία ώστε το πλαίσιο απασχόλησης να προσδίδει περισσότερο την έννοια της ατομικής-ανεξάρτητης επιχείρησης παρά του μπλοκάκια (οιονεί μισθωτού). Παρ’ ολ’ αυτά , δεν σημαίνει απαραίτητα ότι η ύπαρξη αυτασφάλισης απορρίπτει αυτομάτως μία υποκρύπτουσα εξαρτημένη σχέση , μιας και η καταστρατήγηση των ασφαλιστικών δυνατοτήτων του νόμου, τα πραγματικά περιστατικά αλλά και το χρονικό-οικονομικό πλαίσιο συνεργασίας αποτελούν μαχητά τεκμήρια.

Πώς φορολογούμαι; Σαν μισθωτός ή σαν επιχειρηματίας;

Ως προς το Ασφαλιστικό κομμάτι , αναλύσαμε προηγουμένως τις δύο διαφορετικές κατηγορίες περιπτώσεων. Σε ότι αφορά το φορολογικό πλαίσιο , η Φορολογική Διοίκηση διαχωρίζει μερικώς την θέση της από τον Έφκα , διακρίνοντας τις παρακάτω δύο κατηγορίες (Νόμος 4172/2013 , Άρθρο 12 , Παράγραφος 2) :

Η πρώτη κατηγορία αφορά την φορολόγηση του μπλοκάκια σαν μισθωτού ,

• εάν απασχολείται σε έως και 3 φυσικά ή νομικά πρόσωπα (εάν είναι >3 τότε μόνο αν το ένα πρόσωπο αφορά τουλάχιστον το 75% του τζίρου)
• εάν δεν θεωρείται έμπορος
• εάν δεν έχει εμπορική έδρα (μόνο ως έδρα η οικία είναι αποδεκτή)
• εάν δεν έχει ενεργή σύμβαση εξαρτημένης εργασίας

Τι σημαίνει φορολόγηση του μπλοκάκια σαν μισθωτού;

Σημαίνει :

• Απαλλαγή από την προκαταβολή Φόρου
• Μειωμένο τέλος επιτηδεύματος (συνήθως 500€ αντί για 650€)
• Σαν έξοδα αναγνωρίζονται φορολογικά μόνο οι ασφαλιστικές εισφορές υπέρ ΕΦΚΑ.

Η δεύτερη κατηγορία αφορά την φορολόγηση του μπλοκάκια σαν ελεύθερο επαγγελματία (ή αλλιώς σαν επιχειρηματία ή σαν ατομική επιχείρηση) , όπου αυτό σημαίνει :

• Προκαταβολή φόρου (55%)
• Κανονικό τέλος επιτηδεύματος
• Φορολογική αναγνώριση όλων των πραγματικών εξόδων

Πώς με συμφέρει να ασφαλιστώ; Πώς με συμφέρει να φορολογηθώ;

Ως προς το Ασφαλιστικό κομμάτι , κριτήρια όπως το εργασιακό προφίλ (ευελιξία-ρίσκο vs εξάρτηση-ασφάλεια) αλλά και η νοοτροπία του μπλοκάκια (επένδυση στην σύνταξη vs επένδυση στην παρούσα αξία του χρήματος) αποτελούν καθοριστικής σημασίας για την καταλληλότερη χάραξη ενός Ασφαλιστικού Σχεδιασμού. Ως προς το φορολογικό κομμάτι , το οικονομικό μέγεθος των πραγματικών εξόδων είναι το κυριότερο κριτήριο επιλογής μεταξύ των δύο κατηγοριών , εάν φυσικά δύνανται να πληρούνται οι προϋποθέσεις της πρώτης περίπτωσης , διότι εάν για παράδειγμα μιλάμε για εμπορική δραστηριότητα , η δεύτερη περίπτωση είναι μονόδρομος (δεν τίθεται δηλαδή θέμα επιλογής).

Να γίνω ή να μην γίνω μπλοκάκιας;

Ως προς το οικονομικό σκέλος της απάντησης , εάν η ασφαλιστέα μισθωτή αμοιβή πλήρους απασχόλησης οδηγεί σε καθαρές μηνιαίες απολαβές (μη συμπεριλαμβανομένων Δώρων & Επιδομάτων)

• Μικρότερες από 1.200€ , τότε είναι μονόδρομος η μισθωτή εργασία
• Μεγαλύτερες από 1.200€ , τότε όσο πιο υψηλή η αμοιβή τόσο πιο συμφέρουσα
  αρχίζει να θεωρείται η μη μισθωτή εργασία

Ως προς το μη οικονομικό σκέλος της απάντησης , ανθρωποκεντρικοί παράγοντες
όπως:

• Διαπροσωπικοί στόχοι
• Πλάνο
• Προτεραιότητες
• Συγκυρίες

θα λέγαμε ότι παίζουν σημαντικότατο ρόλο στην καταλληλότερη επιλογή μίας τέτοιας
απόφασης.

Τελικά τι είναι το «Μπλοκάκι»;

Το “μπλοκάκι” αποτελεί στην πράξη μία ευέλικτη μορφή απασχόλησης “με προνόμια” ή αλλιώς μία επιβράβευση-προαγωγή ενός πρώην μισθωτού. Υπό προϋποθέσεις και αναλόγως του πλήθος των συνεργασιών, το “μπλοκάκι” μπορεί να καταλήξει ακόμα και σε μία προσωρινή μετάβαση από την μισθωτή εξάρτηση προς την πλήρη οικονομική απελευθέρωση ενός επαγγελματία.

Συμπερασματικά

Εν κατακλείδι , η δικαιολογημένα αυξημένη τάση για «μπλοκάκι» μπορεί να κρύβει ωφέλειες (φορολογικές αλλά και επιχειρηματικές) , ωστόσο το παρελθόν έχει δείξει ότι στα δυναμικά και συνεχώς μεταβαλλόμενα (οικονομικά) περιβάλλοντα που συμπορευόμαστε , μία τέτοια ωφέλεια δείχνει να ξεφουσκώνει μελλοντικά (είναι θέμα ζήτησης & προσφοράς) , με την συνεχής μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών αλλά και την αναπροσαρμογή του φορολογικού συντελεστή για τον μπλοκάκια (που εξετάζεται από το Υπουργείο Οικονομικών) να οδηγούν σε εξισορρόπηση αυτού του διλήμματος και στην αποεπένδυση της τάσης για το μπλοκάκι.